برای بی‌دستاوردی برجام مقصّرتراشی نکنید

_ آقای مرتضی الویری، شهردار سابق تهران و از فعالان اصلاح‌طلب اخیراً در بخشی از گفت‌وگوی خود با خبرگزاری ایرنا، اظهار کرده است:

«با کمال تأسف در داخل کشور هم برخی جریانات هستند که اجازه ندادند برجام با سرعت مناسب پیش برود.»[۱]

نظیر این ادعا پیش از این در کلام کسانی از چهره‌های دولتی هم شنیده شده است.

آقای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در دیماه سال گذشته و در پسابرجام گفته بود: «دولت مصمم است گام‌های بلندی را بردارد، اما عده‌ای برای اینکه نگذارند شیرینی لغو تحریم‌ها به کام مردم برسد، کارشکنی‌هایی می‌کنند اما ما تمام تلاش خود را در این راستا انجام می‌دهیم.»[۲]

بعد از جهانگیری، آقای سیف، رئیس بانک مرکزی دولت نیز در بهمن ماه سال گذشته طی اظهاراتی تصریح کرده بود: «دست‌های پنهانی هستند که مانع بروز عینی دستاوردهای برجام در کشور می‌شوند!»[۳]

اخیراً نیز این صادق زیباکلام از فعالان اصلاح‌طلب بود که در گفت‌وگو با شماره ۱۷۹ نشریه تجارت فردا طی اظهاراتی تصریح کرده بود: «مخالفان دولت روحانی که می‌گویند برجام هیچ فایده‌ای نداشته، چرا نمی‌آیند بگویند علت دستاورد نداشتن برجام چه بوده است؟! تنها یقه دولت آقای روحانی را می‌گیرند که چرا برجام اثری نداشته اما نمی‌گویند آن بخش از اعمال قانون که دیگر دست آقای روحانی نیست. آنچه دست آقای روحانی نیست را باید در بخش‌های دیگر درست کرد.»[۴]

از روی تأسف و سوگمندی بایستی اشاره کرد که مسئله «مقصّرتراشی برای بی‌دستاوردی توافق نهایی» را از همان روزهای آغازین مسندنشینی رئیس‌جمهور روحانی هشدار داده بودیم.

استدلال‌های ما نیز روشن و ساده بود.

از یک طرف شهوت ارکانی در دولت برای امضای یک توافق نهایی با سران جامعه جهانی محرز بود و از سمت دیگر نیز خباثت و بدعهدی دشمنی به نام آمریکا که یقیناً اجازه نمی‌داد آب خوش از گلوی هر توافقی با ایران (بعنوان هژمون معارضِ مقابل خود) پایین برود.

علی‌القاعده یکی از تحلیل‌هایی که این دو گزاره اثبات می‌کردند این بود که هر توافقی با سران جامعه جهانی به رهبری آمریکا حاوی هیچ دستاورد بزرگ ملموسی نخواهد بود و لذا هواخواهان آن توافق از آنجا که حاضر به پذیرش بدعهدی آمریکا نیستند و همه چیز را مربوط به «سوء تفاهم» و نه دشمنی آمریکا می‌دانند؛ رو به «مقصّرتراشی برای بی‌دستاوردی توافق» خود خواهند آورد.

*مثال‌هایی دیگر از مقصّرتراشی

چهره‌های اصلاح‌طلب و دولتی هواخواه برجام برای مقصّرتراشی و توجیه بی‌دستاوردی‌های برجام؛ غیر از صحبت‌هایی با مزاج آنچه جهانگیری و سیف و زیباکلام گفته‌اند البته به مثال‌هایی هم اشاره می‌کنند و مواردی مثل موضع‌گیری‌های ضدّ آمریکایی مردم و مقامات کشور را از جمله سنگ‌اندازی‌های داخلی در مسیر برجام و دیپلماسی دولت یازدهم عنوان می‌کنند.

البته آنها سخنانی یواشکی هم در این زمینه دارند. کما اینکه «علی خرّم» و «حسین موسویان» که هر دو از چهره‌های نزدیک به دولت محسوب می‌شوند، صحبت‌هایی در رسانه‌های مطرح کرده‌اند با این مزاج که آزمایش‌های موشکی ایران هم از جمله دست‌اندازهای برجام است!

اما این صحبت‌ها توجیهات خوبی برای بی‌دستاوردی برجام و ناکامی‌های دولت در سیاست خارجی نیستند…

چه اینکه مثلاً آمریکا در کشور لیبی و حتی پس از کشته شدن سفیر و چند دیپلماتش در این کشور در سال ۲۰۱۲؛ اما حاضر به ترک لیبی نشد.

و یا همینطور اگرچه کشور پاکستان دارای سلاح اتمی است و آنرا آزمایش هم می‌کند و یا اگرچه آمریکا در افغانستان با تهدید برخی گروه‌های مسلح این کشور و مواجه است اما به دلیل منافع خاصی که دارد از تعارض با این کشورها و یا ترک همیشگی آنها خودداری می‌ورزد.

نتیجه آنکه غیر عقلانی است اگر مواضع مقامات و مردم کشور علیه آمریکا را موجب بدعهدی آمریکا در برجام بدانیم.

درباره صحبت‌های آنها در زمینه دست‌انداز بودن فعالیت‌های موشکی کشور نیز تنها به گفتن این نکته بسنده می‌کنیم که این کار دقیقاً در راستای اهداف دشمنان ایران است.

*چرا حرف‌های الویری و جهانگیری واقعی نیستند؟!/ستاد برجام بر سر دوراهی…

و اما آنچه که الویری و جهانگیری و سیف می‌گویند نیز نمی‌تواند واقعی باشد.

کدام جریان در داخل کشور وجود دارد که می‌تواند مدعی قدرتی اجرایی بیش از دولت و رئیس جمهور باشد و البته بدخواه دولت نیز باشد…؟!

پاسخ این سؤال مشخص است. هیچ نهادی!

از سوی دیگر، آقایان هم تاکنون منظور خود از آن جماعت یا نهاد و نهادهایی که پُر زورتر از دولت هستند و در مسیر لمس دستاوردهای برجام از سوی مردم نیز سنگ‌اندازی کرده‌اند را مشخص نکرده‌اند!

در این زمینه قاعدتاً یا بایستی به سمت این پاسخ برویم که قرار است یک «دشمن فرضی و ناواقعی» برای برجام ساخته شود و یا اینکه منظور آقایان نهاد و نهادهایی در فرادست دولت و در حاکمیت نظام هستند. (که ان‌شاء‌الله اینطور نیست)

در اینجا لازم به اشاره است که تمام نهادهای نظام و در رأس آنها مقام معظم رهبری حمایت‌های کامل و جامع خود از دولت را اعلام و اثبات کرده‌اند.

در این زمینه شاهد هستیم که حتی مقام معظم رهبری با سماحتی مثال‌زدنی در تمام مدت طول مذاکرات، از دولت و تیم مذاکره‌کننده حمایت کردند و حتی در مواقعی که تیم مذاکره‌کننده به صراحت رهبر انقلاب! خطوط قرمز را جابه‌جا، توجیه و یا حتی رد کردند نیز معظم‌له مانع «طرح دولتی برجام» نشدند.

و لذاست که مشخص نیست و هرگز هم مشخص نخواهد شد که آقایان الویری، جهانگیری، سیف و زیباکلام مقصّر بی‌دستاوردی برجام در داخل کشور را چه کسی می‌دانند؟!

جدای از این، هم‌اکنون که بی‌دستاوردی برجام و بدعهدی‌های آمریکا محرز شده است؛ چهره‌های دولتی و اصلاح‌طلب هوادار برجام، بر سر یک دو راهی مهم قرار دارند…

راه اول آنست که اشتباه برجامی خود را بپذیرند، نگرش خود در این زمینه را اصلاح کنند و در مقابل بدعهدی‌ها و نقض عهدهای آمریکا بایستند…

و راه دوم نیز همانگونه که در این تحلیل به آن اشاره کردیم؛ راه ناخوب و بدفرجام مقصّرتراشی برای بی‌دستاوردی برجام است. نسخه‌ای که متأسفانه به نظر می‌رسد ستاد برجام به تجویز آن علاقه بیشتری دارد.

***

۱_ http://www.irna.ir/fa/News/82194047/

۲_ http://www.farsnews.com/13940922001522

۳_ http://fna.ir/4QZ9DR

۴_ http://fna.ir/WDHS29

انتهای پیام/

مسعود یارضوی