هفته گذشته نفتکش سانچی در ۴۰مایلی شانگ‌های در اثر برخورد با کشتی غول پیکر چینی دچار آتش سوزی شد و پس از یک هفته سوختن در میان اقیانوسی از آب سرانجام ۳۲خدمه آن به شهادت رسیدند.
کاپیتان‌هایی که در این حادثه جان باختند به نوعی سرمایه‌های ملی این کشور و جزو خبره‌ترین نیروی انسانی بنادر و دریانوردی کشور بودند که در اثر سهل انگاری و یا بروز حادثه‌ای که می‌شد در کمترین فرصت از انتشار و بروز آن به سایر نقاط کشتی جلوگیری کرده و جان ۳۲خدمه را نجات داد به فیض شهادت نایل شدند.
آنچه که بیشتر از هرچیز آزاردهنده است وجود تجیهزات پیشرفته سیستم ناوبری، اعلان حریق و خطر و سایر موارد ایمنی در چنین نفتکش‌هایی است که در اثر کوچکترین صدمه و برخورد سیستم‌های هشداری فعال شده و با وجود قایق‌های نجات و جلیقه‌های اضطراری که در گوشه و کنار چنین نفتکش‌هایی بنا به ضرورت و ماهیت کار تعبیه شده، فرضیه برخورد کشتی چینی و عدم توانایی مهار آتش توسط چینی‌ها بسیار دور از ذهن و مردود است.
چین کشوری پیشرفته و قدرتمند بوده و با پیشرفته‌ترین امکانات اطفا و مهار آتش نتوانست این آتش را در میان اقیانوس مهار کند و روز پنج شنبه گذشته هیاتی در قالب تیم دریایی هرمزگان به چین اعزام شدند تا ابعاد حادثه را بررسی و در اطفا و مهارآتش کمک‌رسانی نمایند.
محموله نفتکش میعانات گازی پارس جنوبی بود که حاوی گازهای سمی هیدورژن سولفوره بوده و شاید یکی از دلایل، انتشار گاز سمی باشد موجب خفگی خدمه شده که این احتمال هم به علت سیستم‌های ایمنی تا حدود زیادی غیرقابل باور است.
باید گفت تمامی نفتکش‌ها به گونه طراحی شده‌اند که اجازه ورود گاز را به موتورخانه و خوابگاه خدمه نمی‌دهد و به محض اینکه سنسورهای تشخیص گاز ویا حریق فعال شد اعلان خطر می‌نمایند.
درکنار تمامی فرضیات و احتمالات از توانایی و مهارت خدمه کشتی و آموزش‌هایی مبنی بر پیشگیری از وقوع حوادث و آمادگی بدنی آنها نمی‌توان چشم‌پوشی کرد چرا که خدمه چنین کشتی‌هایی افرادی ضعیف و ناتوان از نظر قوای جسمی نبوده و قبل از استخدام تست‌ها و آزمون‌های علمی و علمی زیادی مبنی بر آمادگی جسمانی و … گرفته می‌شود و از هر نظر کسانی که قرار است ماه‌ها روی آب زندگی کنند امتحانات زیادی را پشت سر می گذارند تا در آمادگی کامل بسربرده و توانایی مقابله با هر نوع حادثه‌ای را داشته باشند.
باردیگر حادثه‌ای غمناک روح و جسم ایران و مادران ایرانی را آزرده کرد و دی ماهی دردناک را بسان حادثه پلاسکو در سال گذشته رقم زد تا تعدادی از خدوم‌ترین فرزندان این دیار به فیض شهادت برسند و برای هزارمین بار کمیته مقصریابی در هزارتوی بروکراسی اداری تشکیل بشود و بازهم خدمه، مقصران واقعی این حادثه باشند!
در کمال ناباوری با گذشته یک هفته از سوختن این نفتکش سرانجام روز یکشنبه دولت جمهوری اسلامی رسما سوختن کشتی و شهادت خدمه آنرا اعلام کرد؛ امری که نیاز به این‌همه وقت‌کشی و چشم انتظاری نبود و طبیعی است که بعد از بروز آتش و سوختن قسمت عمده کشتی و از کار افتادن سیستم‌های ارتباطی دیگر خدمه‌ای زنده نمانده بود. با همه این تفاسیر باید مثل همیشه براساس سناریویی تکراری به انتظار بنشینیم تا جعبه سیاه فرضی پیدا شده و سرانجام مقصران که همان خواب آلودگی کاپیتان، ناهمواری دریا و مواج بودن اقیانوس ویا تاریکی هوا و… اعلام شود و ده‌ها خانواده داغدار عزیزانشان در سکوت کامل دولتمردان و وزیران باشند تا خاطری مکدری نشود و شیشه نازک دلشان ترک برندارد!
یادداشت:فروغ مسلم زاده
