پاکیزگی محیط زندگی انسان مقوله بسیار مهمی است و در دین اسلام نیز به عنوان بخشی از ایمان نام برده شده است و داشتن حس مسئولین پذیری نسبت به پاکیزگی و نظافت، طبیعتا باعث سلامت روح و روان انسان خواهد بود.
این روزها مردم در محلات و خیابانهای شهر بندرعباس شاهد انباشت زباله‌های بسیاری هستند. محله‌ها و خیابانهای پر از زباله، آسفالت‌های تکه تکه، جوی ها انباشته از زباله در این شهر به قدری زیاد است که متاسفانه هر روز بدون توجه به ضر و زیان جسمی و روحی، از کنار آن‌ها رد می شویم. بارها که از جلوی هتل آتیلار که جمعیت زیادی در حال رفت و آمد هستند، شاهد بوده‌ام که شهروندی بر روی موتور در حال تخمه خوردن و ریختن پوست آن بر روی زمین بوده است. از جلوی مغازه ها که رد می شوی، انواع زباله‌های کوچک و بزرگ در جوی‌ها جاخوش کرده اند. و از این ها که بگذریم رانندگان ماشین‌های مدل بالا که از داخل ماشین پوست میوه و کاغذ و… را به داخل جوی پرتاب می‌کنند و بی توجه به حقوق شهروندی راهشان را ادامه می‌دهند. همه این ها باعث آزار روحی شهروندانی است که نسبت به این مهم حساس و مسئولیت پذیر هستند.
برخی بدون توجه به آسیب‌های ناشی از ریختن زباله در دریا و خیابان بدون هیچ اهمیتی این کار خود را مجددا تکرار می کنند. از خیابان‌ها که بگذریم در برخی محله ها به قدری انباشت زباله زیاد شده و در عین اینکه بوی تعفن آن آزاردهنده است، سلامت جسمی مردم نیز به خطر افتاده، مانند شیوع بیماری‌های پوستی و تنفسی ناشی از انباشت زباله.
جمع‌آوری داوطلبانه زباله‌های محله؛ مشارکت همگانی می خواهد
اگر به طور خاص یک محله را بخواهیم از این منظر مورد بررسی قرار دهیم شهرک پیامبراعظم(ص) در کنار مجتمع‌های مسکونی این شهرک بیش تر اوقات به قدری حجم زباله‌ها زیاد است که واقعا باعث آزار روحی به انسان می شود. از اول شهرک از روبه روی مجتمع مسکونی بانک ملی که رد می‌شوی جلوی این مجتمع بیش تر اوقات زباله ها به قدری زیاد است که فضایی نازیبا به درب مجتمع داده است. یا جلوی مجتمع محمدرسول الله(ص) با این که سطل‌های زباله در گوشه سمت راست این مجتمع برعکس قرار داده شده، زباله‌های زیادی روزانه در جلوی این مجتمع، آزاردهنده است.
الهام محمدی، یکی از شهروندان این شهر می‌گوید: رهاسازی زباله ها در محلات و پیاده روها و بی توجهی ساکنان به نظافت محله، نیاز به تبلیغات محیطی و آموزش و فرهنگ سازی دارد. مسولان باید نسبت به خدمات شهری بیش تر در محلات و اطلاع رسانی به مردم در این مقوله توجه جدی داشته باشند.
وی توجه به تبلیغات محیطی، آموزش و فرهنگ سازی و تولید برنامه‌های تلویزیونی با موضوع زیباسازی شهری و دریافت نظرات مردمی در محلات و سطح شهر را از ضروریات می‌داند و عنوان می‌کند: توجه به کارگران شهرداری، هم از نظر مالی و تشویق‌های لازم و هم نظارت بر عملکرد آن‌ها بر زیباسازی محلات شهر تاثیر بهتری خواهد داشت.
دیدن روزانه زباله در جوی ها و خیابان‌ها باعث آزار می‌شود
یک پزشک عمومی هم ضمن استقبال از پرداختن به این سوژه مهم می‌گوید: پاک و تمیز نگهداشتن شهر مرا یاد کار پزشکان می‌اندازد، مردم از بدن خودشان و سلامتی شان محافظت نمی کنند بعد از پزشکان توقع دارند که بدن آن‌ها را عاری از بیماری کنند.
دکتر نوروزیان، زیباسازی محله ها و تمیز نگهداشتن را مساوی با سلامت انسان می‌داند و می‌افزاید: حیف است با بی‌دقتی و عدم توجه به خود و محیط اطرافمان، خود را از نعمت‌های زیبای خداوند بی بهره کنیم.
وی ادامه می‌دهد: چیزی که هر روز باعث آزار من می‌شود، دیدن زباله های مختلف در جوی کنار خیابان ها و محفوظ شدن آب بین این زباله ها و تبدیل به گنداب شدن آب است، از طرفی کیسه‌های پلاستیکی رها شده در شهر و به خصوص جاده ها که با وزش باد رقص کنان در آسمان دیده می شوند، باعث ناراحتی روح و روان انسان می‌شود.
این پزشک با اشاره به اینکه مسئول زیبا ماندن شهر فقط شهرداری و کارکنان شهرداری نیستند، می‌گوید: ریختن زباله‌های مختلف مثل شیشه شکسته شده نوشابه و بسته‌های خالی چیپس و پفک و …. در کنار ساحل نشان از عدم اهمیت مردم به این سرمایه‌های خدادادی است، زیرا گذران زندگی بسیاری از مردم به دریا وابسته است.
زهرا ذاکری معلم پیش دبستانی این شهر نیز عنوان می‌کند: برای داشتن محله بدون زباله باید از خانه خودمان شروع کنیم، همان طور که انسان دوست ندارد در منزلش آشغالی ریخته شود و به نظافت و تمیزی محیط خانه توجه دارد. محیط بیرون هم خانه انسان محسوب می شود و باید به این محیط هم توجه ویژه داشت.
وی می‌گوید: اگر ما بزرگترها در مدرسه و خانه به نظافت و پاگیزگی توجه کردیم مطمئنا دانش آموز و فرزند ما هم الگوپذیری خواهد داشت و برای او محیط زندگی پیرامونش مهم خواهد بود و به این ترتیب نه تنها در هزینه های جمع‌آوری زباله‌های شهری صرفه جویی خواهد شد، بلکه همه خود را ملزم به رعایت چارچوب هایی در تولید زباله‌های شهری خواهند کرد.
به راستی سهم مردم این محلات از جمع‌آوری زباله‌چقدر است؟ و شهرداری تا چه اندازه باید مسئولیت پذیرتر باشد؟ مطالبه مردم از شهرداری برای جمع‌آوری و نظافت این محلات چقدر بوده؟ چند درصد از مردم در جمع‌آوری داوطلبانه زباله‌های محله مشارکت داشته و خود را مسئول می دانند؟
برای داشتن محله زیبا افراد هر مجتمع تا چه اندازه خلاقیت به کار گرفته اند و نسبت به محله خود احساس وظیفه کرده‌اند؟ همان‌قدرکه رد شدن از کنار طبیعت زیبا و نشستن درپارک به انسان نشاط و سرزندگی می دهد، داشتن محله پاکیزه و عاری از زباله نیز به شادابی و طراوت انسانی کمک می‌کند. از این رو اگر در حیاط مجتمع‌ها با مشورت و خلاقیت ساکنین، گل و گیاهان بیش تری کاشته شود و مدیران مجتمع‌ها، ساکنین را نسبت به رعایت نظافت ملزم کنند به شادابی اعضا مجتمع هم کمک خواهد شد. از طرفی می‌توان با برگزاری برنامه‌های مفرح فرهنگی و هنری از سوی خود ساکنین با همکاری سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری و صداوسیما و تولید برنامه‌هایی با رویکرد معرفی محلات زیبا و پاکیزه به ترویج فرهنگ نظافت محلات و نشاط اجتماعی شهروندان نیز کمک کرد.
فرنگیس حمزه یی
